Dân tộc ta ngay từ xa xưa đã có truyền thống hiếu học tôn sư trọng đạo. Đây là nét đẹp đạo lý của dân tộc bởi người thầy có vai trò to lớn trong việc dạy dỗ, dìu dắt chúng ta nên người. Để khẳng định vai trò của người thầy nhân dân ta có câu: “Không thầy đố mày làm nên”. Câu tục ngữ như một lời khẳng định về vị trí, tầm quan trọng của mỗi người thầy trong cuộc đời mỗi người, đồng thời nhắc nhở chúng ta phải biết ơn công ơn thầy cô. Để chào mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, trong buổi giới thiệu sách hôm nay Thư viện nhà trường xin được gửi tới quý thầy cô và các em học sinh bộ sách Những người thầy trong sử việt.

Bộ sách gồm 2 tập của các tác giả: Nguyễn Quốc Tín – Nguyễn Như Mai – Nguyễn Huy Thắng. Sách được in trên khổ giấy 21cm do nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành năm 2016.

Đến với tập 1 tác giả đã dựng lên trước mắt chúng ta là hình ảnh những người thầy rất đặc biệt trong lịch sử Việt Nam. Mỗi nhân vật đều có số phận, cuộc đời và tính cách riêng. Đó là câu chuyện cuộc đời vinh quang và thăng trầm của Lê Văn Thịnh, trạng nguyên khai khoa đầu tiên, hầu học cho thái tử Càn Đức con vua Lí Thánh Tông; là người thầy chuẩn mực muôn đời - được nhân dân tôn là “vạn thế sư biểu” Chu Văn An; là học giả Trần Trọng Kim - nhà giáo dục tâm huyết - chính trị gia "bất đắc dĩ"; hay họa sĩ Tardieu, một người Pháp không có đầu óc thực dân, đã dành cả nửa cuối cuộc đời mình để xây dựng trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương và đào tạo những thế hệ họa sĩ tài năng đầu tiên của nước ta. Các tác giả có ý khai thác chân dung của những người thầy từ nhiều góc nhìn và điểm nhìn nghệ thuật. Mỗi nhân vật đều có số phận, cuộc đời và tính cách riêng, khi từ ngôi kể thứ ba với giọng khách quan, khi là ngôi thứ nhất nhân vật tự trải lòng, bộc bạch. Vì thế, cuốn sách không rơi vào một màu nhàm chán, trái lại, có cách cuốn hút rất riêng.

Đặc biệt, nhóm tác giả còn đề cập đến những câu chuyện thú vị và ý nghĩa trong lịch sử giáo dục Việt Nam. Về chuyện nhà sử học Lê Văn Hưu, tác giả bộ chính sử đầu tiên của nước ta - bộ Đại Việt sử kí cũng là thầy dạy của thái tử Trần Hoảng - sau lên ngôi là vua Trần Thánh Tông, và hoàng tử Trần Quang Khải - sau trở thành vị đại thần có công rất lớn trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông. Rằng thầy Lập Trai Phạm Quý Thích cũng là người đầu tiên “thẩm định” tác phẩm Truyện Kiều của ông bạn Nguyễn Du và đã cho khắc in thành sách để phổ biến rộng rãi.

Rất nhiều ví dụ được liệt kê và khẳng định: sự nghiệp giáo dục của nước ta, được những người thầy tiếp nối từ thời phong kiến, qua thời Pháp thuộc cho đến ngày nay. Họ đã đào tạo nên những hiền tài gánh vác công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, và cũng chính họ đã thắp sáng truyền thống văn minh Việt từ thế hệ này đến thế hệ khác.

Tập 2 với 345 trang chúng ta dễ dàng tìm thấy những gương mặt thân quen ngoài là nhà giáo mỗi người còn khẳng định tên tuổi ở nhiều lĩnh vực khác nhau như Lương Thế Vinh ông trạng đa tài, người thầy của những tên tuổi lớn.Ông đỗ Trạng nguyên dưới triều Lê Thánh Tông khi mới 22 tuổi và làm quan tại Viện Hàn lâm. Nổi tiếng là người thông minh kì tài, ông là tác giả của những cuốn sách dạy Toán, những áng văn Nôm đẹp và cả những chế định lễ nhạc của triều đình. Chủ trương học tập của ông là phải chuyên tâm nhưng cũng phải biết kết hợp giải trí, thoải mái gần gũi với thiên nhiên và phải tìm mọi cách vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn. Hay Đoàn Thị Điểm nhà thơ, nhà giáo, nữ sĩ. Lê Quý Đôn nhà bác học nổi tiếng, thường được gọi là túi khôn của thời đại.

Đặng Thai Mai một học giả uyên bác, say mê đọc sách từ nhỏ đã giúp ông sau này trở thành một học giả có kiến thức phong phú, qua bài giảng văn chương ông đã gieo vào lòng học sinh tinh thần yêu nước thương nòi, tích cực tham gia truyền bá chữ quốc ngữ .

Bên cạnh đó còn có những gương mặt rất đặc sắc và có đóng góp to lớn cho nền giáo dục nước nhà như: Trương Vĩnh Ký, Nguyễn Mạnh Tường, Đào Văn Tiến,...

Ngoài ra trong tập 2 còn có phần nói về chuyện học hành, thi cử ngày xưa để cho chúng ta hiểu hơn quá trình hoạt động, đóng góp của tầng lớp vĩ nhân trong xã hội,..

Qua bộ sách Những người thầy trong sử việt sẽ giúp chúng ta biết về những người thầy, những người dù ở những thời điểm khác nhau được tiếp nối từ thời phong kiến, thời kỳ Pháp thuộc cho đến ngày nay nhưng đều có niềm đam mê học tập, có tư chất thông minh hơn người, học một biết mười đã truyền dạy cho nhiều thế hệ học trò những kiến thức kĩ năng để ngày càng trường thành đóng góp công sức xây dựng quê hương đất nước.

Cuộc đời của mỗi con người như một dòng sông chảy xuôi theo dòng thời gian. Dòng sông ấy có êm đềm, ghềnh thác hay sóng gió? Có đưa ta đến bến đỗ vinh quang hay không chính là nhờ một phần ở người lái đò thầm lặng. Họ là những người thầy, người cô, những người dành cuộc đời mình tận tụy chắt chiu từng giọt tinh hoa của nhân loại làm thành mật ngọt tri thức nuôi dưỡng chúng ta trở thành những người có ích cho đời.